Skąd się wzięła cyrylica?

Jeśli myślisz o tym, żeby zacząć uczyć się języka rosyjskiego, nie ominie Cię rzecz podstawowa – czyli poznanie cyrylicy. Czym jest ten specyficzny alfabet i skąd się wziął?

Cyrylica to pismo alfabetyczne, które służy do zapisu języków wschodnio- i południowosłowiańskich oraz wielu innych. Sama nazwa wzięła się od świętego Cyryla („apostoła Słowian”), który razem ze świętym Metodym, wprowadził język słowiański do liturgii.

Historia Cyryla i Metodego

Mówiąc o historii języka rosyjskiego i powstaniu cyrylicy, trzeba zwrócić szczególną uwagę na wymienione wyżej postacie dwóch świętych: Cyryla i Metodego. Podczas ich misji wielkomorawskiej wśród Słowian wprowadzili oni do liturgii język słowiański. W tym celu powstały dwa alfabety, bo przed cyrylicą była głagolica, z której to zapożyczono niektóre litery do cyrylicy. Pierwotnie zawierała ona kilka dziś nieużywanych liter i była jeszcze przez długi czas wykorzystywana do zapisu liczb.

Za twórcę cyrylicy uchodzi jeden z uczniów Cyryla i Metodego i nie wiadomo dokładnie, który z nich może być uznany za prawowitego twórcę, ale najczęściej wymienia się dwie postacie: K. Presławskiego i K. Ochrydzkiego.

Najstarszy tekst, który uważany jest za jeden z ważniejszych zabytków cyrylickich, pochodzi z terenów Bułgarii z X wieku. Przez kolejne dwa wieki cyrylica rozprzestrzeniła się z tych terenów na Serbię oraz Ruś Kijowską.

Współczesna cyrylica

Pierwotna wersja cyrylicy różni się od tej, którą znamy dziś. Alfabet został zmieniony i unowocześniony i nazywa się go grażdanką. Wielka reforma cyrylicy miała miejsca w XVIII wieku, kiedy rządził car Piotr Wielki. To właśnie on osobiście wprowadził swoje uwagi do alfabetu.

Kolejna reforma miała miejsce w 1917 roku po rewolucji lutowej. Miała ona na celu uproszczenie zapisu: pisowni i ortografii.

Cyrylica została przyjęta przez większość języków z terenu byłego Związku Radzieckiego.

Jeśli interesujesz się językiem rosyjskim i chcesz szybko opanować cyrylicę i zacząć się nią posługiwać, sprawdź ofertę: szkoła językowa Profi Lingua.

Z czego składa się cyrylica?

Alfabet rosyjski składa się z 33 liter, w tym z 21 spółgłosek, 10 samogłosek i 2 znaków: ь (miękkiego) i ъ (twardego), które nie są wymawiane, bo są to jedynie znaki graficzne. Funkcją znaku miękkiego jest zmiękczać poprzedzającą go spółgłoskę, a znak twardy odgrywa rolę rozdzielającą.

W cyrylicy występują małe i wielkie litery, które w przeciwieństwie do łacińskiego alfabetu, różnią się głównie wielkością, a nie kształtem. W różnych językach, które wykorzystują cyrylicę, istnieją niewielkie różnice, jeżeli chodzi o zapis kursywą.

Ciekawostka: 5 lipca południowi sąsiedzi Polski – Czesi i Słowacy – mają wolne od pracy z okazji Dnia Świętych Cyryla i Metodego.